Nederlandse commando’s verzwegen operaties buiten Kabul

In het actualiteitenprogramma EenVandaag werd dinsdagavond aandacht besteed aan Nederlandse commando’s die in Afghanistan geheime operaties hebben uitgevoerd in 2002. Ze gingen op eigen houtje naar Oost-Afghanistan en vertelden dat niet aan toenmalig minister Frank de Grave.

Tegen de wil van het kabinet in, en buiten hun mandaat om, bevonden ze zich in het gebied dat tot de vechtmissie van de NAVO behoorde. Dit terwijl ze in Kabul de straten veilig moesten houden.

Deze operaties zijn nooit aan Frank de Grave, die toen minister van Defensie was, gemeld.

Het belangrijkste bewijsmateriaal betreft foto’s van deze Special Forces die buiten het mandaatgebied opereren. Maar die kunnen de journalisten volgens de actualiteitenrubriek niet openbaren.

Verslaggever Wouter Kurpershoek was vele malen in het gebied in oost Afghanistan en zag de foto’s. Zijn oordeel is: “De Nederlandse commando’s op de foto zijn vlakbij de Pakistaanse grens,” in een gebied waar hij met een collega eerder heeft gereisd.

Volgens EenVandaag verveelden de commando’s zich en wilden ze graag vechten. Nu zegt voormalig minister De Grave van niks te weten, maar hij werd niet op de hoogte gesteld van de situatie.

De huidige minister van Defensie, Eimert van Middelkoop, wil nu graag de documenten bekijken. De programmamakers hebben daarom een selectie van hun bronnen samengesteld om aan de minister te laten zien, waarin ze hun bronnen wel afschermen.

De feiten werden twee weken geleden naar buiten gebracht door het radioprogramma Argos van de VPRO.

Stemerdink
In EenVandaag kwam ook Bram Stemerdink, een andere oud-minister van Defensie, aan het woord. Hij toonde zich niet verbaasd. Hij zei dat militairen zich dan niet houden aan wat de politiek van ze eist.

Het mandaatgebied van de ISAF bestond in 2002 nog alleen uit de hoofdstad Kabul. Later heeft de missie van de ISAF zich in vier fases uitgebreid over heel Afghanistan. Nu zijn er regionale commandocentra “Capital”, “North”, “West”, “South” en “East”.

Maar in die tijd waren die er nog helemaal niet. Toen besloeg de missie alleen nog het gebied van de hoofdstad Kabul.

Volgens verslaggevers beleeft Afghanistan momenteel de bloedigste tijd sinds de Taliban eind 2001 zijn verdreven door een door de VS-geleide coalitie.

Dit jaar zijn er in het al tientallen jaren door oorlog en burgeroorlog verscheurde Aziatische land al meer dan 5.200 doden gevallen.